Zgodnie z postanowieniami ujętymi w obowiązujących przepisach unijnych wobec wszystkich maszyn, które mogą stwarzać zagrożenie lub służą ochronie zdrowia, życia, mienia i środowiska, nałożony został obowiązek przeprowadzenia oceny zgodności maszyn. Proces weryfikacji może wykonać wybrana jednostka notyfikowana dysponująca odpowiednim zapleczem technicznym, kompetencyjnym, a także posiadająca specjalne laboratorium. Zasadniczym celem oceny zgodności maszyn jest wykazanie, że dana maszyna, która ma zostać wprowadzona do obrotu, jest prawidłowo dostosowana do wymogów bezpieczeństwa i higieny pracy, a jej funkcjonowanie nie stanowi zagrożenia. Sprawdź, jak wygląda standardowy przebieg tej procedury.
Ocena zgodności maszyn a wymagania zasadnicze
Ocena zgodności maszyn to specjalna procedura przeprowadzana przez uprawnione do tego jednostki na wniosek producenta, który powinien zawierać również niezbędną dokumentację, w szczególności dane techniczne danej maszyny oraz szkice. Zadaniem jednostki notyfikowanej jest przede wszystkim zaświadczenie, że oddany do oceny model maszyny jest zgodny z przepisami i spełnia wszystkie wymogi zasadnicze.
Wymagania te jasno określają, że maszyny wprowadzone do obrotu po dniu 30 kwietnia 2004 roku powinny spełniać wymogi zasadnicze, czego poświadczeniem jest oznakowanie CE. Wraz z wejściem w życie rozporządzenia z dnia 21 października 2008 roku w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn na ich producentów zostały nałożone liczne obowiązki. Wśród nich wymienić można m.in. dostarczenie instrukcji użytkowania w języku polskim, deklaracji zgodności WE oraz wspomnianego oznakowania maszyny znakiem CE.
Pracodawca nabywając nową maszynę, która ma być docelowo eksploatowana w jego zakładzie przemysłowym, powinien zadbać o to, by otrzymać od producenta komplet wszystkich wymienionych wyżej dokumentów oraz niezbędnych oznakowań. Jednocześnie należy pamiętać, że posiadanie deklaracji zgodności WE nie zwalnia automatycznie pracodawcy z odpowiedzialności za bezpieczne użytkowanie zakupionych maszyn. Z tego powodu tak istotne okazuje się przeprowadzenie skrupulatnych kontroli odbiorowych i weryfikacji maszyn pod kątem wymagań bezpieczeństwa technicznego.
Na czym polega ocena zgodności maszyn?
W ramach oceny zgodności maszyn wykonuje się kompleksową analizę urządzeń pod względem spełnienia wymagań ogólnych, minimalnych i zasadniczych. Na proces weryfikacji składa się zatem szczegółowy audyt produkcji i analiza dokumentacji technicznej, które mają w efekcie prowadzić do skorelowania maszyny z obowiązującymi normami i właściwymi dla niej wymogami. Procedura ta obejmuje szereg zadań, w tym w szczególności:
- przegląd maszyn i urządzeń;
- dobór systemów ochronnych i opracowanie koncepcji bezpieczeństwa technicznego;
- wdrożenie środków dostosowawczych;
- odtwarzanie dokumentacji technicznej;
- analizę bezpieczeństwa i ocenę ryzyka związanego z użytkowaniem maszyn;
- weryfikację doboru istniejących systemów zabezpieczeń;
- weryfikację poziomu nienaruszalności funkcji bezpieczeństwa;
- kwalifikację linii technologicznych pod względem definicji zespołów maszyn;
- opracowanie instrukcji maszyn, deklaracji zgodności We, a także oznakowania CE.
Należy pamiętać, że kwestia bezpieczeństwa maszyn powinna zajmować priorytetowe miejsce na liście obowiązków każdego przedsiębiorcy, ponieważ bezpośrednio wiąże się ona z bezpieczeństwem zatrudnionych pracowników. W celu uzyskania gwarancji bezpieczeństwa wykonuje się właśnie ocenę zgodności maszyn, której przeprowadzenie eliminuje ryzyko wypadków przy pracy, zapewnia zgodność z prawem i obowiązującymi przepisami, co przekłada się z kolei na brak utrudnień ze strony PIP, utrzymanie płynności produkcji i bezpieczne warunki pracy dla pracowników.
